تاریخچه پپسی؛ از شربت معده تا سفر به فضا

چه کسی فکرش را می‌کرد شربت معده دست‌ساز دکتری از کارولینای شمالی روزی باعنوان پپسی جهان نوشیدنی‌ها را قبضه کند؟

«پپسی کولا» یکی از شناخته‌شده‌ترین نوشیدنی‌های جهان است‌ که به‌اندازه رقیب قدرتمندش «کوکاکولا» شهرت دارد. تولید پپسی بیش از ۱۳۳ سال قبل، از داروخانه‌ای در «کارولینا شمالی» آمریکا آغاز شد. در سال ۱۸۹۳ میلادی دکتر «کیلب برادهم» گمان نمی‌کرد شربت معده‌ای که اختراع کرده است، روزی بتواند دنیا را تسخیر کند و نه‌تنها در تمامی قاره‌ها، بلکه به خارج از جو زمین هم راه یابد. این نوشیدنی به‌ظاهر ساده در دوران جنگ جهانی دوم میان سربازان آمریکایی و در میدان‌های نبرد حضور و محبوبیت پررنگی داشت و پس از پایان جنگ جهانی دوم نیز بخشی از جنگ سرد شد و به سیاست‌های آمریکا در جهت فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی کمک کرد. پپسی در سال ۱۹۸۵ میلادی به‌همراه فضانوردان ناسا در ماموریت STS-51-F به فضا و خارج از جو زمین صعود کرد. همچنین بیش از یک قرن است که این نوشابه بسیاری از ستاره‌های هالیوود، خوانندگان، فوتبالیست‌ها، اتومبیل‌رانان، سایر ورزشکاران و چهره‌های مشهور جهان را به حمایت از خود واداشته است و در نهایت هم توانسته به بزرگ‌ترین کمپانی نوشیدنی جهان تبدیل شود.

تاریخچه پر فراز و فرود پپسی:

• شربت معده دست‌ساز؛ آغاز ساده پپسی کولا
• خرید انبوه شکر و ورشکستگی پپسی پس از جنگ جهانی اول
• احیا دوباره پپسی کولا؛ نیکل نیکل
• پپسی کولا؛ نوشیدنی محبوب جنگ جهانی دوم
• پپسی در بوق و کرنا؛ تبلیغات با سلبریتی‌ها
• نوشیدنی‌های جهان در لیوان پپسی

شربت معده دست‌ساز؛ آغاز ساده پپسی کولا

فرمول اولیه‌ «پپسی کولا» (Pepsi Cola) در سال ۱۸۹۳ میلادی توسط داروسازی بنام «کیلب برادهم» (Caleb Bradham) در شهر «نیو برن» (New Bern) در ایالت «کارولینا شمالی» (North Carolina)، یکی از ایالت‌های جنوب شرقی کشور آمریکا اختراع شد. برادهم مانند بسیاری داروسازان آن دوران در داروخانه‌اش آبنبات‌های دست‌سازی تولید می‌کرد که به‌عنوان دارویی برای درمان درد و مشکلات معده و نیز کمک به هضم بهتر غذا تجویز می‌شدند. او با حل کردن آبنبات‌های معده در آب و افزودن اندکی شکر به این ترکیب، توانست آن‌ها را به شربت معده تبدیل کند و این آغاز کار تولید پپسی بود!

اندکی پس از گرم شدن بازار فروش داروخانه برادهم و زیاد شدن متقاضیان و طرفداران شربت دست‌ساز معده، برادهم نام «نوشیدنی برد» (Bord's Drink) را برای محصولش انتخاب کرد و با این عنوان در سراسر ایالت کارولینا شمالی شناخته شد. در ابتدا فرمول تولید این نوشابه آب، شکر، وانیل، روغن لیمو، دانه میوه درختی بنام کولا، جوز هندی و افزودنی‌های این‌چنینی بود. برادهم تلاش داشت از ترکیب این مواد باهم نوشیدنی ابداع کند که علاوه بر خاصیت هاضمه، انرژی‌دهنده و نیروزا نیز باشد.

کافه و رستوران Myers Cave در آمریکا ۱۹۸۱؛ منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: نامشخص

با افزایش محبوبیت «نوشیدنی برد» در میان شهروندان آمریکا، برادهم تصمیم گرفت نام جذاب‌تری برای آن انتخاب کند. او در نهایت نام پپسی کولا را برگزید و تا تابستان سال ۱۹۰۳ میلادی این نام را به ثبت تجاری رساند و شربت خود را به داروخانه‌ها و فروشگاه‌های سراسر کارولینا شمالی عرضه کرد. تا پایان سال ۱۹۱۰ میلادی نمایندگی‌های فروش پپسی کولا در ۲۴ ایالت آمریکا تاسیس شدند و بدین صورت این شربت در سراسر ایالات متحده شهرت پیدا کرد.

در ابتدا پپسی به‌عنوان یک کمک هاضمه معرفی و تبلیغ می‌شد و شعار آن «نشاط‌آور است، نیروبخش است و به هضم غذا کمک می‌کند» بود؛ اما با شناخته شدن برند، بزرگ‌تر شدن کارخانه و افزون شدن تولیدات، شرکت پپسی سیاست‌های تجاری و تبلیغاتی خود را تغییر داد و تصمیم گرفت از افراد نامدار برای فروش بیشتر استفاده کند. پپسی در سال ۱۹۱۳ میلادی راننده مشهور مسابقات اتومبیل‌رانی آن دوران «بارنی اولدفیلد» (Barney Oldfield) را برای تبلیغات برند خود استخدام کرد. او با شعار «پپسی کولا بنوشید، خرسند خواهید شد» این نوشیدنی را به طرفداران و هوادارانش معرفی کرد. در دهه‌های بعد، این شرکت هم‌چنان از چهره‌های مشهور برای جلب توجه خریداران و جذب مشتریان استفاده کرد.

پوستر تبلیغاتی پپسی در سال ۱۹۴۳؛ منبع عکس: Pepsi-Cola Company

خرید انبوه شکر و ورشکستگی پپسی پس از جنگ جهانی اول

کیلب برادهم پس از سال‌ها موفقیت و کسب سرمایه‌ای هنگفت از راه فروش و گسترش تولیدات پپسی کولا، ورشکستگی بزرگی را تجربه کرد. او که گمان می‌کرد نوسانات جهانی قیمت شکر در بحبوحه جنگ جهانی اول (از سال ۱۹۱۴ تا سال ۱۹۱۸ میلادی) به‌گونه‌ای پیش خواهد رفت که قیمت‌ها هم‌چنان افزایش یابد؛ بخش قابل‌توجهی از سرمایه شرکت پپسی را صرف خرید شکر کرد و انبارهای کارخانه‌اش را مملو از ماده اولیه این نوشابه ساخت؛ اما پیش‌بینی‌هایش درست از آب درنیامد و پس از پایان جنگ جهانی اول قیمت شکر کاهش شدیدی پیدا کرد و بازار فروش این محصول با چالش جدی مواجه گشت و برادهم نیز با وجود انبوهی از شکر گران‌قیمت و غیرقابل فروش در انبارش ورشکست شد. این رخداد پپسی کولا را در سال ۱۹۲۳ میلادی دچار سقوط کرد.

آگهی روزنامه پپسی در سال ۱۹۱۹؛ منبع عکس: Pepsi-Cola Company

احیای دوباره پپسی کولا؛ نیکل نیکل

در سال ۱۹۳۱ میلادی پس از اینکه چندین سرمایه‌گذار در دایر کردن مجدد پپسی شکست خوردند؛ شرکت «لوفت کندی کو» (Loft Candi Co) که یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و فروشندگان آبنبات دهه ۱۹۲۰ میلادی در جهان بود، پپسی کولا را خرید. «چارلز جی گات» (Charles G.Guth) رئیس شرکت لوفت، تلاش زیادی کرد تا در بحبوحه رکود بزرگ اقتصادی در آمریکا، پپسی را به موفقیت برساند. پس از چندین شکست در اجرای سیاست‌های اقتصادی‌اش برای حفظ کردن پپسی و نجات آن از حذف شدن و ورشکستگی کامل، لوفت به مدیران کوکاکولا پیشنهاد فروش پپسی را داد؛ اما شرکت کوکاکولا این پیشنهاد را رد کرد.

گات به ناچار جهت احیای دوباره کسب و کارش فرمول پپسی را تغییر داد و شروع به فروش نوشابه در بطری‌های ۳۵۰ میلی‌لیتری با قیمت پنج سنت کرد. این بطری‌ها حدودا دو برابر مقدار نوشابه‌ای را که کوکاکولا در بطری‌های ۱۸۰ میلی‌لیتری با قیمت ۶ سنت عرضه می‌کرد در خود جای می‌دادند و با قیمت کمتری به فروش می‌رسیدند. در طی این سیاست و با شعار «دو برابر بیشتر با یک نیکل» (nickel؛ سکه پنج سنتی) پپسی به میدان بازگشت و موفقیت غیرمنتظره‌ای به‌دست آورد. تبلیغات «نیکل نیکل» (Nickel Nickel) در رادیو، اولین آگهی بود که به‌صورت سراسری در آمریکا پخش شد. این آگهی در نهایت به ۵۵ زبان زنده دنیا ترجمه شد و توسط مجله «عصر تبلیغات» به‌عنوان یکی از موثرترین تبلیغ‌های قرن بیستم میلادی معرفی شد.

اولین لوگو پپسی؛ منبع عکس: سایت campaignlive.com؛ عکاس: نامشخص

پپسی کولا؛ نوشیدنی محبوب جنگ جهانی دوم

پپسی در طول جنگ جهانی دوم (از سال ۱۹۳۹ تا سال ۱۹۴۵ میلادی) و در پی آن، قحطی، فقر، بحران‌های مالی و نیز نوسانات قابل‌توجه در قیمت جهانی شکر، موفق شد حضور خود را در بازار فروشش حفظ کند. در نهایت شکر از کمبود و گرانی خارج شد و پپسی به روند پیشین خود بازگشت. این نوشیدنی در دوران جنگ جهانی دوم به همراهی آشنا برای سربازان آمریکایی در سراسر جهان تبدیل گشت و وابستگی آنان به مصرف این محصول باعث شد پس از جنگ، نظامیان پپسی را از میدان نبرد به سفره امن خانه‌هایشان در سراسر کره زمین ببرند و این‌گونه برند پپسی در بازارهای جهانی تقاضای بیشتری پیدا کرد.

پپسی در ایالات متحده از فرصت‌‌های جامعه بحران‌زده پس از جنگ جهانی دوم در جهت بهبود کسب و کار خود استفاده کرد. در راستای توسعه این شرکت «آلفرد نو استیل» (Alfred Nu Steele) رئیس وقت کمپانی پپسی با «جوآن کراوفورد» (Joan Crawford) هنرپیشه مشهور سینمایی و ستاره تلوزیونی آمریکا در آن زمان، ازدواج کرد. در پی این سیاست، جوآن کراوفورد به یکی از حامیان اصلی برند پپسی تبدیل شد و این‌گونه در گردهمایی‌های شرکت پپسی و بازدیدهای متعدد از کارخانه‌های تولیدی این محصول در دهه سال ۱۹۵۰ میلادی به حضور در کنار همسرش و معرفی نوشیدنی شرکت پپسی پرداخت.

جوآن کراوفورد وآلفرد استیل در جلسات شرکت پپسی؛ منبع عکس: سایت logomyway؛ عکاس: ناشناس

در اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی شرکت‌ پپسی توجه خود را به انفجار جمعیت و «بیبی بومرز» (Baby Boomers) در کودکانی که پس از جنگ جهانی دوم به دنیا آمده بودند معطوف کردند. اولین تبلیغات کمپانی پپسی با هدف جذب جوانان منتشر شد و تحت عنوان «نسل پپسی» (the Pepsi Generation) به بازار آمد. پپسی در ادامه این مسیر سال ۱۹۶۴ میلادی اولین نوشابه رژیمی خود را معرفی کرد. این نوشیدنی به‌طور خاص برای نوجوانان، جوانان و کسانی که به‌دنبال تغذیه سالم بودند، ابداع و تولید شد و به بازار آمد.

از آن پس شرکت پپسی به روش‌های مختلف در حال تغییر و تحول بود. در سال ۱۹۷۰ میلادی برند «مانتین دیو» (Mountain Dew) که نوشیدنی‌های گازدار تولید می‌کرد را خرید و به زیرمجموعه‌های پپسی اضافه کرد. یک سال بعد شرکت تولید کننده تنقلات «فریتو-لی» (Frito-lay) را نیز به انحصار خود درآورد و به این ترتیب برند پپسی به سرعت وسیع شد. تا دهه ۱۹۷۰ میلادی این برند که اندکی قبل‌تر در ورشکستگی به سر می‌برد و پیشنهاد فروش و ادغامش با کوکاکولا هم مورد توجه مدیرعاملان کوکاکولا واقع نشده بود، اکنون به بزرگترین تهدید برای تصاحب قدرت تجاری کوکاکولا به‌عنوان برند پیشرو نوشابه در ایالات متحده تبدیل شد. پپسی حتی در سال ۱۹۷۴ میلادی تیتر اخبار بین‌المللی بود و سپس موفق شد اولین محصول آمریکایی باشد که در اتحاد جماهیر شوروی تولید می‌شد و به فروش می‌رسید.

پپسی کولا در دست شاگردان مدرسه در سال ۱۹۸۱؛ منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: Ivtorov

پپسی در بوق و کرنا؛ تبلیغات با سلبریتی‌ها

در اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی و اوایل دهه ۱۹۸۰ تبلیغات «نسل پپسی» همچنان به جذب جوانان می‌پرداخت و در عین حال با مجموعه‌ای از تبلیغات «چالش پپسی» (Pepsi Challenge) و سایر شگردهای بازاریابی و جذب مشتری، مصرف‌کنندگان مسن‌تر را جامعه هدف قرار می‌داد. پپسی در سال ۱۹۸۴ میلادی با استخدام «مایکل جکسون» ستاره موسیقی آمریکا وارد مرحله جدیدی از رونق در تقاضا محصولات تولیدی‌اش شد. تبلیغات تلویزیونی، موزیک‌ویدیوهای تبلیغاتی مایل جکسون، پوسترها، مطبوعات کاغذی، حمایت چهره‌های مشهور هنر، موسیقی و ورزش جهان از برند کمپانی پپسی و سایر رسانه‌های جمعی مملو از انواع و اقسام روش‌های معرفی پپسی بودند. این تبلیغات عظیم و گسترده آن‌چنان موفقیت‌آمیز واقع شدند که پپسی در طول دهه ۱۹۸۰ مدام ستاره‌های محبوب هالیوود و افراد سرشناس را استخدام می‌کرد تا آوازه پپسی را به گوش همگان برسانند. از جمله افرادی که جهت تبلیغ در شرکت پپسی استخدام شده بودند، «تینا ترنر» (Tina Turner)، «جو مونتانا» (Joe Montana)، «مایکل جی فاکس» (Michael J. Fox)، «جرالدین فرارو» (Geraldine Ferraro) و… را می‌توان نام برد.

کودکی در حال نوشیدن پپسی کولا در مراسم یادبود قربانیان جنگ جهانی دوم؛ منبع عکس: ویکی مدیا؛ عکاس: Marjory Collins

تا قبل از سال ۱۹۸۵ میلادی، پپسی یکه‌تاز عرصه فروش نوشابه جهان بود. در این سال مدیر عاملان شرکت تصمیم گرفتند فرمول اصلی را تغییر دهند تا کیفیت محصول را همچنان مورد قبول مصرف کنندگان نگاه‌دارند؛ اما نوشیدنی ابداع شده چنان فاجعه‌آمیز بود که کمپانی مجبور شد به عقب بازگردد و مجدد از همان فرمول کلاسیک خود استفاده کند. این دگرگونی اعتبار پپسی را خدشه‌دار کرد و فرصتی برای رشد مجدد بازار کوکاکولا فراهم آورد. در سال ۱۹۹۲ میلادی نیز پپسی تلاش کرد «کریستال پپسی» (Crystal Pepsi) نوشیدنی گازدار و غیرالکلی خود را برای جلب نظر مشتریان «نسل ایکس» (Generation X) یا همان نسل پس از انفجار جمعیت (متولدین دهه ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ میلادی) ارائه کند؛ اما موفق نبود و این محصولش هم از بازار رقابت کولا حذف شد.

فضانورد «کارل هنیز» در سفینه‌ای خارج از جو زمین پپسی می نوشد؛ عکس: ناسا

نوشیدنی‌های جهان در لیوان پپسی

اکنون پپسی یکی از غول‌های نوشیدنی جهان است و بسیار بیشتر از آنچه که کیلب برادهم می‌توانست تصور کند، متنوع و همه‌پسند شده است. این کمپانی در حال حاضر علاوه بر «پپسی کولا کلاسیک»، انواع نوشابه‌های رژیمی، بدون کافئین، بدون شربت ذرت، انواع و اقسام طعم‌ها و حتی همان نوشیدنی ابداع شده در سال ۱۸۹۳ میلادی، میراث بنیانگذارش برادهم را عرضه می‌کند. همچنین نوشیدنی‌های ورزشی «گاتورید» (Gatorade) که انرژی‌زا و تقویت‌کننده قوا ورزشکاران هستند، آب‌معدنی‌های «آکوافینا» (Aquafina) که با تکنولوژی خاص و پیشرفته‌ای تولید می‌شوند، نوشیدنی‌های انرژی‌زای «آمپ» (Mountain Dew Amp) و نوشیدنی‌های قهوه برند استارباکس (Starbucks) را نیز ارائه می‌دهد.

محصولات پپسی؛ منبع عکس: pepsi-florence.com

کدام‌یک از نوشیدنی‌های کمپانی پپسی را استفاده کرده‌اید؟ بین پپسی و کوکاکولا، کدام را می‌پسندید؟ نظراتتان را با ما و دیگر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.

عکس کاور: پپسی کولا؛ منبع عکس: سایت ThoughtCo.com عکس : از آرشیو «Tom kelley»

پرسش‌های متداول

پپسی کولا توسط چه کسی ابداع شد؟

فرمول اولیه‌ پپسی کولا در سال ۱۸۹۳ میلادی توسط داروسازی بنام «کیلب برادهم» در شهر «نیو برن» در ایالت «کارولینا شمالی» ، یکی از ایالت‌های جنوب شرقی کشور آمریکا ابدااع شد. هدف ابتدایی او درست کردن شربت معده با حل آب‌نبات دست‌ساز معده بود که به پپسی کولا ختم شد.

پپسی چه محصولاتی تولید می‌کند؟

کمپانی پپسی در حال حاضر علاوه بر «پپسی کولا کلاسیک»، انواع نوشابه‌های رژیمی، بدون کافئین، انواع و اقسام طعم‌ها و حتی همان نوشیدنی نخستین سال ۱۸۹۳ میلادی، را عرضه می‌کند. همچنین نوشیدنی‌های ورزشی «گاتورید»، آب‌معدنی‌های «آکوافینا»، نوشیدنی‌های انرژی‌زای «آمپ» و نوشیدنی‌های قهوه برند استارباکس را نیز ارائه می‌دهد.لینک منبع