مساجد مدرن با معماری اسلامی؛ نور، آب و سکوت
تبلیغاتمشاهده همه ویدئو‌هاتبلیغاتتبلیغاتاز بنگلادش تا کویت و قطر، برخی از مساجد در سال‌های اخیر با ترکیبی از سنت و نوآوری، معماری اسلامی را با فرم‌های مدرن و طراحی مینیمال باز تعریف کردند.در سال‌های اخیر، معماران در حال باز اندیشی شکل و مفهوم مسجد به عنوان مکانی برای عبادت مسلمانان هستند. نخستین الگو از خانه پیامبر اسلام (ص) در مدینه سرچشمه گرفت؛ فضایی حیاط‌دار که الهام‌بخش شبستان‌های اولیه بود و بعدها در سرزمین‌های مختلف با سبک‌ها و مصالح بومی باز تفسیر شد. با وجود تغییرات، عناصر شاخصی چون شبستان بزرگ، محراب رو به مکه، مناره و گنبد حفظ شدند. امروز نسل تازه‌ای از معماران با بهره‌گیری از نور، آب و پیوند با طبیعت، بدون تکیه بر تزئینات پیچیده، در پی باز آفرینی حس قدسی در مساجد هستند. (Dezeen)
فهرست مطالبمسجد زبون نسا در بنگلادش؛ بنای صورتی با الهام از معماری مغولیمسجد مناره مملوکی در کویت؛ ترکیب هندسه مدرن با معماری اسلامیمسجد باب السلام در عمان؛ مینیمالیسم شاعرانه در میان کوه‌های مسقطمرکز و مسجد المجادله در قطر؛ اولین مسجد معاصر ویژه بانوانمسجد بیت الرئوف در بنگلادش؛ نمونه معاصر مساجد آجری بنگالمسجد پانچ‌بول در استرالیا؛ جای‌گیری زنان در قلب بنامسجد محمد عبدالخالق قرقاش در امارات؛ اولین تجربه معماری زنانه مسجد سانجاکلار در ترکیه؛ بهترین ساختمان مذهبی جهانمسجد الجواد (ع) ایران؛ نخستین مسجد مدرن ایرانکپی لینکمسجد زبون نسا در بنگلادش؛ بنای صورتی با الهام از معماری مغولیمسجد «زبون نسا» (Zebun Nessa) در حومه شهر داکا، تفسیر مدرن و آرامش بخشی از یک مکان عبادی است. این بنا به جای محراب سنتی، دهانه‌ای قوسی شکل دارد که منظره یک دریاچه کوچک را قاب می‌گیرد و به نمازگزاران امکان می‌دهد تا از محیط صنعتی اطراف جدا شوند. نمای بتنی آن با روزنه‌های مستطیلی و رنگ صورتی ملایم، یادآور معماری تاریخی مغولی و سلطنتی بنگلادش است. این روزنه‌ها با الهام از کارهای مشبک ظریف قدیمی، بازی لطیفی از نور و سایه ایجاد و در عین حال، به حفظ حریم خصوصی کمک میکنند.
عکاس: Asif Salman / dezeenکپی لینکمسجد مناره مملوکی در کویت؛ ترکیب هندسه مدرن با معماری اسلامیمسجد «مناره مملوکی» (Mamluki Lancet) با هدف تلفیق معماری معاصر با عناصر سنتی اسلامی طراحی شده است. پنج حجم مکعبی آن روی هم قرار گرفته‌اند تا شبستان اصلی را بسازند؛ ساختاری که چرخش آن، جهت پایه‌ها را به سوی مکه و سقف را با بافت شهری هماهنگ می‌کند. این چرخش از نمای بالا، طرحی ستاره مانند ایجاد کرده است. نمای منظم و هندسی بنا با قوس‌هایی الهام گرفته از معماری مملوک و نیم‌گنبدهایی مزین شده است که تا بالاترین نقطه مناره ادامه پیدا میکنند.
عکاس: Mohammed Alsaad and Nasser Alomairi / dezeenکپی لینکمسجد باب السلام در عمان؛ مینیمالیسم شاعرانه در میان کوه‌های مسقطمسجد مینیمال «باب السلام» در مسقط، تمامی تزئینات پیچیده را حذف کرده است تا فضایی آرام و معنوی برای نمازگزاران شکل گیرد. این سازه از پنج حجم ساده و انتزاعی تشکیل شده است؛ از جمله مناره‌ای مخروطی و شبستانی دایره‌ای که رنگ آن با الهام از کوه‌های «الحجر»، به یک رنگ رز ملایم درآمده است. طراحی مسجد بر اساس میراث بومی عمان و با ترکیب هندسه‌ای دقیق انجام شده است تا چه از نظر صوتی و چه از نظر زیست محیطی، عملکرد مطلوبی داشته باشد.
عکاس: نامشخص / gdnonline.comکپی لینکمرکز و مسجد المجادله در قطر؛ اولین مسجد معاصر ویژه بانوانمرکز و مسجد «المجادله» در دوحه، نخستین مسجد معاصر جهان اسلام به شمار می‌آید که به طور ویژه، برای بانوان طراحی شده است. این بنا به جای گنبد سنتی، سقفی سنگی و مجسمه‌وار دارد که از یک‌سو برجسته شده است تا شبستانی بزرگ پدید آورد و از سوی دیگر، پایین می‌آید تا فضاهای اجتماعی و آموزشی صمیمی‌تری را در خود جای دهد. طراحی فضاها، انعطاف‌پذیر و کاربردی است؛ در عین حال حس قدسی و آرامش‌بخش عبادت را نیز حفظ می‌کند.
عکاس: Iwan Baan / dezeenکپی لینکمسجد بیت الرئوفدر بنگلادش؛ نمونه معاصر مساجد آجری بنگالمسجد «بیت الرئوف» در داکا، پایتخت بنگلادش، با بودجه‌ای اندک و از محل کمک‌های مردمی ساخته شده و نمونه‌ای معاصر از مساجد آجری دوران سلطنت در بنگال است. دیوارهای آن با روزنه‌هایی طراحی شده‌اند تا نور و جریان هوا به نرمی وارد فضا شود. درون بنای زاویه‌دار، حجمی استوانه‌ای جای گرفته است که شبستان اصلی را در جهت مکه تنظیم می‌کند؛ بدون آن که نظم شهری اطراف را بر هم بزند. این چیدمان، چهار حیاط کوچک در گوشه‌های ساختمان ایجاد کرده است که فضا را باز و پویا نگه می‌دارد.
عکاس: Hassan Saifuddin Chandan and Rajesh Vora / dezeenکپی لینکمسجد پانچ‌بول در استرالیا؛ جای‌گیری زنان در قلب بنامسجد «پانچ‌بول» (Punchbowl) در حومه سیدنی، زیر سقفی بتنی و گنبدی شکل جای دارد که با الهام از گنبدها و الگوهای هندسی تکرار شونده در معماری اسلامی شکل گرفته است. فضای بانوان نه جدا، بلکه در گالری‌هایی با پوشش چوبی قرار گرفته است تا نمازگزاران زن در قلب و مرکز معنوی مسجد حضور داشته باشند. طراحی بنا، نظم سنتی مسجد را باز تعریف می‌کند و با ایجاد پیوندی میان پیرامون و مرکز، ساختاری سیال، چند وجهی و مشارکتی پدید می‌آورد.
عکاس: Rory Gardiner / dezeenکپی لینکمسجد محمد عبدالخالق قرقاش در امارات؛ اولین تجربه معماری زنانه مسجد «محمد عبدالخالق قرقاش» یا «مسجد نور»، بنایی سفید و یکپارچه در دبی و از نخستین مساجدی است که طراحی آن به دست یک معمار زن انجام شده است. تزئینات بنا محدود به بریدگی‌های مثلثی و خوش‌نویسی قرآنی است که با نور طبیعی بازی میکنند و جهت قبله را مشخص می‌سازند. طراحی مسجد بر پیوند میان عبادت روزانه و چرخه طبیعی شب و روز تاکید دارد و با هدایت دقیق نور، این ارتباط معنوی را تقویت می‌کند.
عکاس: Gerry O'Leary Photography / dezeenکپی لینکمسجد سانجاکلار در ترکیه؛ به..
