سکوت قرون تاریک شکست؛ بازخوانی عصر تاریک اروپا با کشفیات جدید
مشاهده همه ویدئوهاتبلیغاتتبلیغاتیافتههای تازه باستانشناسی نشان میدهد دوران موسوم به «عصر تاریکی» در اروپا، در حقیقت دورهای پرشکوه از هنر، دانش و شبکههای تجاری پیچیده بوده است.برای توصیف قرنهای پس از سقوط امپراتوری روم، از اصطلاح «عصر تاریکی» استفاده میشود؛ عصری که انسان اروپایی از شکوه باستانی خود فاصله گرفت و دوران رکود فکری، فرهنگی و فناورانه تلقی میشد؛ اما یافتههای تازه باستانشناسی، کشف آثار هنری، کتابهای مذهبی، شبکههای تجاری و سازههای مهندسیشده، نشان میدهد اروپا در این دوران نهتنها خاموش نشد، بلکه مسیر تمدن خود را بازآفرینی کرد. این گزارش مروری است بر چندی از شگفتانگیزترین کشفیات دوران موسوم به عصر تاریکی که چهره تازهای از گذشته روشن میکنند. (Love Exploring)
فهرست مطالبشاهزاده پریتلول؛ پادشاه زرقوبرق انگلیسیسنگهای حکاکی آبرلمنو؛ هنر در مرز ایمان و اسطورهجمجمه اوبرنه؛ زیبایی به بهای دردکشتی تدفینی اوسبرگ؛ آرامگاه دو زن وایکینگسینهریز ماشن؛ میان باورهای کهن و ایمان نوکتاب کلز؛ جادوی خط و ایمانخاکریز اوفا؛ دیواری برای قدرتتندیس گورتناکرانا؛ چهرهای از چوب و ایمانمنسوجات بیرکا؛ تجارت جهانی وایکینگهاانجیلهای لیندیسفارن؛ هنر ایمان در جزیرهکپی لینکشاهزاده پریتلول؛ پادشاه زرقوبرق انگلیسیقدمت: حدود سال ۵۸۰ میلادیدر سال ۲۰۰۳، باستانشناسان انگلیسی به آرامگاهی زیرزمینی در منطقه «پریتلول» (Prittlewell) انگلیس، پر از گنجینههای درخشان دست یافتند. درون این مقبره، جامی با دهانهی طلایی، سکههایی از فرانسه و سنگ گارنت از آسیا کشف شد؛ نشانهای از شبکه تجاری گستردهای که جنوب شرقی بریتانیا در آن زمان بخشی از آن بود. کارشناسان معتقدند این مقبره به شخصی به نام «سئاکسا» (Seaxa)، برادر پادشاه «سئبرث» (Saeberht) تعلق دارد که نخستین فرمانروای مسیحی ساکسونهای شرقی بود.
Museum of London Archaeology (MOLA)کپی لینکسنگهای حکاکی آبرلمنو؛ هنر در مرز ایمان و اسطورهقدمت: سال ۵۰۰ تا ۸۰۰ میلادیدر شرق اسکاتلند، دهکده کوچک «آبرلمنو» (Aberlemno) چهار سنگ ایستاده دارد که میان سدههای پنجم تا هشتم میلادی تراشیده شدهاند. روی یکی از این سنگها، صلیب مسیحی در میان مارها و اسبها نقش بسته است و در پشت آن، نبردی تاریخی دیده میشود که احتمالا به جنگ «نکتانسمیر» (Nechtansmere) در سال ۶۸۵ میلادی اشاره دارد. در سال ۲۰۲۵ یکی از سنگها در طوفانی آسیب دید؛ اما همچنان بخش مهمی از میراث هنری اسکاتلند محسوب میشود.
عکاس: Fulcanelli / Shutterstockکپی لینکجمجمه اوبرنه؛ زیبایی به بهای دردقدمت: سال ۴۰۰ میلادیدر سال ۲۰۱۳ در منطقه «اوبرنه» (Obernai) در فرانسه، گورستانی کشف شد که قدمتش به ۷,۰۰۰ سال پیش میرسید. در میان آنها، جمجمه زنی از سده پنجم میلادی جلب توجه کرد؛ پیشانی بهطور عمدی در کودکی با باندهای سفت تغییر شکل داده بود تا ظاهری کشیده و متمایز بیابد. کنار جسد او آینهای نقرهای و تسبیحهایی از شیشه قرار داشت. این نشانهها حاکی از وجود طبقهی ممتاز در جامعه فرانسهی آن زمان است؛ مردمی که حتی با مرگ نیز از نمایش جایگاه اجتماعی خود دست نمیکشیدند.
عکاس: Denis Gliksman / Inrapکپی لینککشتی تدفینی اوسبرگ؛ آرامگاه دو زن وایکینگقدمت: سال ۸۳۴ میلادیدر سال ۱۹۰۳ در نروژ، باستانشناسان منطقه «اوسبرگ» (Oseberg) به کشتی عظیمی برخوردند که دو زن در آن دفن شده بودند؛ یکی پنجاهساله و دیگری حدود هشتادساله بود. آنان در بستری از پارچه کتان آرمیده و با وسایل مجللی همچون سورتمههای تزئینی و شانههای عاجی احاطه شده بودند. بدنه کشتی با نقشهای پیچیده و ظریف پوشیده شده و برای ۳۰ پاروزن جا داشت. این اثر نمونهای باشکوه از مهندسی و زیباییشناسی وایکینگها محسوب میشود.
عکاس: ArtMediaFactory / Shutterstockکپی لینکسینهریز ماشن؛ میان باورهای کهن و ایمان نوقدمت: قرن ۹ میلادیدر گورستانی آلمانی واقع در دهکده «ماشن» (Maschen)، سینهریزی مدور از سده نهم میلادی یافت شد که با مس تزئین شده بود. بر سطح آن، چهرهی قدیسی با هاله نور دیده میشود که شاید حضرت عیسی مسیح باشد. این کشف نشان میدهد مردم شمال اروپا در دوران گذار به مسیحیت، همچنان برخی رسوم باستانی خود را حفظ کرده بودند. قرار دادن اشیای قیمتی در کنار مردگان، از نشانههای آن باورها است. سینهریز ماشن اکنون در موزه باستانشناسی هامبورگ نگهداری میشود.
عکاس: Archäologisches Museum Hamburg / Wikipediaکپی لینککتاب کلز؛ جادوی خط و ایمانقدمت: قرن ۹ میلادیدر حدود سال ۸۰۰ میلادی، راهبان ایرلندی نسخهای باشکوه از چهار انجیل را نگاشتند که امروزه بهعنوان «کتاب کلز» (Book of Kells) شناخته میشود. این نسخه با خطوط طلایی، تزیینات درخشان و نقشهای درهمتنیده سلتی، یکی از زیباترین آثار خوشنویسی جهان است. برخلاف تصور رایج دربارهی بیسوادی در دوران تاریک، این دستنوشته ثابت میکند هنر نوشتن و دانش مذهبی هرگز از میان نرفته بود. کتاب کلز اکنون در کتابخانه کالج «ترینیتی» (Trinity)، واقع در پایتخت ایرلند نگهداری میشود.
عکاس: Alamy / Lucas Vallecillosکپی لینکخاکریز اوفا؛ دیواری برای قدرتقدمت: اواخر قرن ۸ میلادی«خاکریز اوفا» (Offa’s Dyke)، خاکریز عظیمی است که در سده هشتم میلادی به دستور پادشاه «مرسیا» (Mercia) ساخته شد تا مرز شرقی قلمرو خود را از ولز جدا کند. این سازه بیش از ۲۴۰ کیلومتر امتداد دارد و با وجود ابزار ابتدایی، ساخت آن نیازمند سازماندهی و نیروی انسانی گسترده بوده است. اوفا نشان میدهد حکومتهای محلی در بریتانیای قرون میانه، توان اداره و اجرای پروژههای مهندسی پیچیده را داشتند؛ چیزی که تا مدتها غیرممکن پنداشته میشد.
عکاس: Richard Whitcombe / Shutterstockکپی لینکتندیس گورتناکرانا؛ چهرهای از چوب و ایمانقدمت: اواخر قرن ۵ میلادیدر سال ۲۰۲۱، کارگران جادهسازی در شهرستان «روسکامن» (Roscommon) ایرلند، بت چوبی عظ..
